donderdag 1 mei 2008

Zimmer Frei...

"Het gaat over een man en een vrouw en zeven kinderen, het speelt in Oostenrijk en...Te vroeg gedrukt!" Het is niet "The Sound of Music", nee. Integendeel, het is het perfecte tegenstuk ervan. Speelt niet op een frisse, groene bergwei, nee. (De kelder! Kan het Freudiaanser?)

Een mens zoekt houvast, ook in het verschrikkelijke. Direct ging het door me heen: na Kampusch is dit toch alweer de tweede grote zedenzaak in Oostenrijk. (Zoals ik er ook direct de mogelijkheden voor erge nieuwe literaire titels in zag-ik had het daar laatst over in de blog 'Titelziekte!': Tralievader; Schaduwmoeder; Kelderzuster; Bunkerbroer.) Wat zijn dat voor landen waar deze dingen kunnen gebeuren? Of kan het overal?

Hadden Thomas Bernhard en Elfriede Jelinek en anderen dan toch gelijk? Is Oostenrijk 1 grote schijnheilige gevangenis? Als je hun kelderboeken leest (als –want de weerzin waarover Pauline schreef is groot) of een verfilming ziet van een Jelinek-boek als ‘Die Klavierspielerin', dan denk je toch onwillekeurig: zo erg zal het toch niet zijn, is dit niet ietwat overdreven? Misschien, denk je, hebben die Oostenrijkers wel gelijk die dit soort schrijvers als 'Nestbeschmutzer' zien. Tot je ziet hoe 'schmutzig' het nest soms van zichzelf is.

Wat zijn dat voor landen, waar dit soort dingen gebeuren? Zijn het landen met een VVV-complex? “Hier is alles normaal. Morgen komt er sneeuw en zon. Incest, hoe spel je dat?” Ze moeten het groene plaatje van de idyllische prentbriefkaart en de zonovergoten folders naleven, en als dat niet kan: naspelen. Een toeristisch land wordt een land van acteurs en entertainers. Een land dat eet en drinkt van een vals beeld van zichzelf. En er tegelijk de gevangene van is.

Zijn het landen die te hoffelijk, te braaf, te fatsoenlijk lijken om geloofwaardig te zijn? Landen die meer dan andere naties leven van de uiterlijke schijn? Die brave bovengrondse Vlaandermans gezichten van het Belgische nieuws die zo lief geschokt het nieuws voorlazen van de meisjes in de kelders van Dutroux. Dat je al dacht: hier klopt iets niet. Ben je echt zo braaf, Geert? “En Frank de Boozere, wordt het morgen weer zo’n tyfusteringkankerweertje?”

Zijn het landen die hun oorlogsverleden hebben weggestopt? Nooit hebben de Oostenrijkers de lijken in hun kelder hoeven overdenken. Dit in tegenstelling tot de Duitsers. De oorlog is niet gebeurd in Oostenrijk. De Verfuehrer, de toenmalige Tralievader, kwam uit een ander land, hij kwam uit Duitsland. Wij zijn overweldigd en binnengevallen. O, was Hitler eigenlijk een Oostenrijker? Was echt 40% van de staf en 75% van de commandanten van de concentratiekampen Oostenrijker? Zo. En 80% van de staf van Eichman, de logistieke planner van de Holocaust? Zo? Ik dacht trouwens dat hij Schicklgruber heette. (Slachtoffer Natascha Kampusch in ieder geval brengt het gebeurde in ieder geval in verband met het Nazi-verleden.)

Zijn het landen die bekend staan als 'lookaway-societies'? Landen waar koekoeksklokkenluiders met klok en al worden begraven als Nestbeschmutzer?

Geen opmerkingen: